Choć to naturalne, że wszyscy mamy nieco inne szczęki i różnie ułożone w nich zęby, to również wszyscy bez wyjątku musimy dbać o ich prawidłowy rozwój. W przeciwnym wypadku może dochodzić do wad zgryzu, które mogą wpływać negatywnie zarówno na nasz komfort, jak i zdrowie. Takie działania nazywamy profilaktyką ortodontyczną. Na czym ona polega?
Profilaktyka przed narodzinami
Co ciekawe, o prawidłowy rozwój zgryzu u dziecka możemy dbać zanim jeszcze przyjdzie ono na świat. Już na etapie życia płodowego zachodzą bowiem pewne procesy, które będą miały na to wpływ. Chodzi tu przede wszystkim o dietę osoby będącej w ciąży – aby płód prawidłowo się rozwijał, musi mieć dostęp do wszelkich niezbędnych składników odżywczych. W przeciwnym wypadku może dojść do pewnych nieprawidłowości w rozwoju kośćca, a więc i szczęki oraz zalążków zębów, które formować będą kiedyś przecież zgryz, prawidłowy lub nieprawidłowy.
Inną oczywistą kwestią są urazy, które mogą mieć miejsce jeszcze na etapie życia płodowego. Mniej oczywistą – prawidłowe ciśnienie wewnątrzmaciczne i nieprawidłowe ułożenie płodu. Z tego powodu każda ciążka powinna być prowadzona pod regularną opieką lekarza lub lekarki. Podobnie rzecz ma się w przypadku porodu, który także powinien przebiegać pod profesjonalnym nadzorem.
Profilaktyka w niemowlęctwie
Kiedy dziecko przyjdzie już na świat, to pierwsze tygodnie i później miesiące jego życia także mają niebagatelny wpływ na rozwój prawidłowego zgryzu. Nawet tak prozaiczne czynności jak układanie dziecka do snu, przewijanie czy noszenie mogą mieć wpływ na rozwój całego kośćca, a w konsekwencji także szczęki i zgryzu. Na szczęście obecnie w większości miejscowości w naszym kraju mamy możliwość skorzystania z tak zwanych szkół rodzenia. Finansowane są one z Narodowego Funduszu Zdrowia, odbywać się mogą stacjonarnie lub online. Dzięki nim uczymy się prawidłowo układać dziecko, choć nie zawsze zdajemy sobie sprawę, że stanowi to ważny etap profilaktyki ortodontycznej.
Prawidłowe karmienie
Inną bardzo istotną sprawą jest karmienie dziecka. Niezależnie od tego, czy dziecko karmione jest mlekiem z piersi, czy mlekiem z butelki, zawsze potrzeba do tego pewnych umiejętności. Dziecko musi prawidłowo chwytać zarówno brodawkę piersi, jak i smoczek butelki, w przeciwnym razie dochodzić będzie do wykształcania się wad zgryzu. Elementem profilaktyki ortodontycznej może więc być także korzystanie z pomocy doradczyni laktacyjnej, w razie wątpliwości, czy karmienie przebiega prawidłowo.
Profilaktyka ortodonta u dzieci
Kiedy dziecko dorasta, to wciąż pozostaje wiele kwestii związanych z profilaktyką ortodontyczną, które bezwzględnie należy mieć na uwadze. Chodzi tutaj niejednokrotnie o sprawy, które z pozoru wydają się banalne, lecz w rzeczywistości mają niebagatelny wpływ na rozwój prawidłowego zgryzu, a więc profilaktykę ortodontyczną.
Prawidłowe oddychanie
Jedną z nich jest prawidłowe oddychanie. Nie wszyscy zdajemy sobie sprawę, że prawidłowym sposobem oddychania jest dla nas oddychanie przez nos. Jeśli dziecko oddycha przez usta, zamiast przez nos, to sygnał, że coś jest nie w porządku. Jest to moment, w którym należy zainteresować się dlaczego tak się dzieje i skorzystać z pomocy laryngologicznej lub ortodontycznej, aby wyeliminować problem i zmniejszyć ryzyko pojawienia się wad zgryzu.
Zbyt częste lub nieprawidłowe ssanie
Należy zwrócić także uwagę na to co i z jaką częstotliwością dziecko ssie. Jest to zupełnie normalne, że nawet kilkuletnie dziecko wciąż karmione jest mlekiem matki lub mlekiem modyfikowanym. Jednak istotne jest to, aby było przystawiane do piersi prawidłowo, a także aby podczas picia z butelki korzystało z prawidłowego smoczka i piło pod odpowiednim kątem.
Zupełnie inną sprawą jest ssanie innych przedmiotów lub części ciała. Ssanie smoczka nie musi prowadzić do wad zgryzu i problemów ortodontycznych https://doboszimplanty.pl/uslugi/ortodoncja-i-invisalign/, jeśli smoczek ma odpowiedni kształt oraz odstawiony zostanie odpowiednio wcześnie. Musimy więc zwrócić uwagę na to, aby zostały zachowane te dwa warunki.
Jeśli jednak dziecko ma dużą potrzebę ssania, to pozbawione smoczka zbyt gwałtownie może realizować ją w inny sposób, co również nie będzie dobre dla zgryzu. Dzieci wówczas ssać mogą inne przedmioty, lub nawet części ciała. Często mamy do czynienia z ssaniem kciuka, warg lub policzków. Nie należy oczywiście karać dziecka, co tylko wzmogłoby stres i potrzebę ssania, która jest metodą samoregulacji. W takim wypadku należy raczej podejść do dziecka z empatią, wzmocnić jego poczucie bezpieczeństwa i opracować strategie inne niż ssanie, które pomogą mu poczuć się bezpiecznie w wymagających sytuacjach. Częścią profilaktyki ortodontycznej niejednokrotnie bywa więc również pomoc psychologiczna.
Gryzienie i zgrzytanie
Warto zwrócić także uwagę na takie rzeczy jak gryzienie przedmiotów lub zgrzytanie zębami https://www.medisines.pl/co-to-jest-ortodonta/. Te również mogą mieć podłoże wynikające z trudnej sytuacji dziecka lub braku poczucia bezpieczeństwa. Często dziecko zaciska wówczas szczękę lub gryzie przedmioty takie jak ołówki czy długopisy. Będzie to miało katastrofalny wpływ na rozwój jego zgryzu, dlatego tutaj ponownie należy zainteresować się z czego to wynika, okazać wsparcie i pomóc dziecku opracować inne metody radzenia sobie w wymagających sytuacjach.
